Rối loạn tiền đình là hội chứng bao gồm nhiều triệu chứng như: Đau đầu, chóng mặt đến lao đao không thể trụ vững, thậm chí mọi vật như đảo lộn quay cuồng, nôn thốc nôn tháo . Các triệu chứng này ban đầu thường ít xuất hiện, mức độ nhẹ, có thể chỉ ở dạng như mất ngủ, chóng mặt thoáng qua, người mệt mỏi. Và thường xảy ra vào buổi rạng sáng…Để hiểu hơn về rối loạn tiền đình, người bệnh cần biết về cấu tạo và vai trò hệ tiền đình trong cơ thể.
Tìm hiểu hệ thống tiền đình
Tiền đình là một bộ phận thuộc hê thần kinh nằm ở phía sau ốc tai ( hai bên) có vai trò quan trong trong việc tạo cân bằng cho các hoạt động của cơ thể khi di chuyển, đứng, nằm, cúi người xuống hoặc xoay người,… Khi cơ thể có các hoạt động, di chuyển, quay trái quay phải, hệ thống tiền đình cũng sẽ điều chỉnh theo phù hợp để giữ tư thế cân bằng. Rối loạn tiền đình có thể là một hội chứng gây mất cân bằng cho cơ thể.
Cấu tạo hệ thống tiền đình
Dựa vào triệu chứng của bệnh, người ta chia rối loạn tiền đình thành 2 loại chính là rối loạn tiền đình trung ương và rối loạn tiền đình ngoại biên :
Rối loạn tiền đình trung ương là bệnh lý thường gặp nhất với những biểu hiện của tình trạng thiểu năng tuần hoàn não, người bệnh đi đứng khó khăn, khi thay đổi tư thế người bệnh bị chóang váng, đau nhức đầu, chóng mặt, đôi khi khó tập trung, hay quên, thỉnh thoảng kèm theo nôn ói. Rối loạn tiền đình trung ương là do có sự tổn thương nhân tiền đình, tổn thương đường liên hệ của các nhân dây tiền đình ở thân não, tiểu não mà nguyên nhân có thể là do động mạch mang máu đến nuôi não bộ bị thiểu năng bởi tình trạng xơ mỡ động mạch, hạ huyết áp tư thế, thoái hoá cột sống cổ làm chèn ép mạch máu cũng là nguyên nhân dẫn đến tình trạng rối loạn tiền đình trung ương.
Rối loạn tiền đình ngoại biên thường gặp với biểu hiện như chóng mặt khi thay đổi tư thế, có ù tai hoạc điếc đột ngột trong cơn chóng mặt. Đây là dạng bệnh lành tính, chỉ làm cho người bệnh khó chịu trong sinh hoạt nhưng vẫn còn đi đứng được, cơn chóng mặt thường thoáng qua chỉ xảy ra trong một thời gian ngắn, chúng xuất hiện khi thay đổi tư thế như lắc đầu, từ tư thế nằm chuyển sang ngồi. Bệnh thường xảy ra sau chấn thương vùng đầu, ngoài ra bệnh lý tắc mạch máu ở vùng sau cổ cũng là nguyên nhân gây nên rối loạn tiền đình ngoại biên. Bên cạnh đó rối loạn tiền đình ngoại biên còn có thể có biểu hiện tình trạng chóng mặt thật nặng và kéo dài, người bệnh không thể đi đứng được, không thể thay đổi tư thể từ nằm sang ngồi được. Đặc biệt cơn chóng mặt thường kèm theo nôn ói rất nhiều và nôn kéo dài, ù tai, giảm thính lực một hoặc cả hai bên tai. Người bệnh còn có thể kèm theo tình trạng nặng đầu, khó tập trung, choáng váng, hồi hộp, sợ ánh sáng……
Rối loạn tiền đình ngoại biên xảy ra thường là do tổn thương tai trong, hoặc dây thần kinh tiền đình xuất phát từ các nguyên nhân như: viêm tai xương chũm mạn tính,…..
Có khá nhiều nguyên nhân gây rối loạn tiền đình: môi trường, thời tiết (chuyển mùa), nhiễm độc (hóa chất, thuốc, ăn uống…), một số những bệnh lý (thoái hóa, huyết áp….), tuần hoàn kém và các vấn đề thần kinh, tâm lý, tạo máu.
Làm gì khi xuất hiện triệu chứng:
- Để người bệnh nằm nơi yên tĩnh, tránh ánh sáng mạnh.
- Chọn tư thế nằm thích hợp như: nghiêng trái hoặc phải, hoặc nằm ngửa.
- Nếu buồn nôn thì cho nôn hết ra, nhưng sau đó phải cho uống bù nước và điện giải; orezol là dung dịch được lựa chọn.
- Xen kẽ cho người bệnh uống một cốc sữa nhỏ có đường đặc thật nóng.
- Sử dụng thuốc để điều trị bệnh lý.
Bài tập giúp cải thiện triệu chứng Rối loạn tiền đình
Tuy nhiên, thuốc chỉ giúp giải quyết tức thời những cơn chóng mặt cấp. Về lâu dài, bệnh nhân cần chủ động phòng ngừa bằng cách luyện tập thường xuyên các động tác sau:
+ Tập đầu và cổ: Ngửa đầu ra sau, cúi đầu xuống, nghiêng đầu sang phải và sang trái hết cỡ. Quay đầu tròn chữ O bên phải rồi bên trái (khoảng 10-15 lần). Nằm ngửa trên giường, để một tay ở đỉnh đầu, một tay dưới cằm, thật mềm cổ, nhẹ nhàng vặn mạnh cằm về bên trái, rồi về bên phải, có tiếng kêu răng rắc là tốt. Sau đó, lồng các ngón tay với nhau để vào sau gáy, kéo mạnh gập cằm về phía ngực (khoảng 10 lần).
+ Xoa mặt, mắt, tay: Hai bàn tay xiết mạnh vào nhau cho nóng, xoa đều vào mặt, hốc mắt và tai để tác động vào các nút thần kinh tai, mắt, mặt (khoảng 10 lần).
+ Tập thể dục như bình thường nhưng phải làm được 3 động tác cơ bản sau đây: Chạy đi chạy lại nhẹ nhàng 8-10 phút. Đứng hơi dạng hai chân, cúi người xuống, đầu ngón tay chạm vào ngón chân cái, vung hai tay và quay mặt về bên trái rồi về bên phải hết cỡ (nhớ là quay cả mặt) làm khoảng 10 lần.
Sản phẩm khuyên dùng: TPCN Tiền Đình Bảo Khang xuất phát từ bài thuốc cổ “Nhị Căn Thang” giúp điều trị Rối loạn tiền đình.
